Na terenie Gminy zachowało się kilkadziesiąt obiektów o znaczącej wartości kulturowej, spośród których trzy zostały wpisane do rejestru zabytków prowadzonego przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Toruniu.
| Miejscowość | Obiekt | Data decyzji | Numer rejestru |
| Osiek | Kościół parafialny p.w.
Najświętszej Maryi panny |
31.03.1927 | A/348 |
| Strzygi | Kościół parafialny p.w. św. Stanisława Biskupa | 27.05.1927 | A/345 |
| Kaplica grobowa rodziny Małkiewiczów na cmentarzu parafialnym | 19.02.2008 | A/1353 |
Źródło: WZK w Toruniu
- Znajdujący się w Osieku Kościół parafialny pod wezwaniem Najświętszej Maryi panny został zbudowany w stylu gotyckim z kamienia polnego oraz cegły palonej na przełomie XIV i XV wieku. W II połowie XVIII wieku dobudowane zostało murowane prezbiterium. Późniejsze przebudowy utrwaliły styl barokowy, zwłaszcza we wnętrzu kościoła. Najcenniejszym zabytkiem kościoła parafialnego jest pochodzący z 1618 roku obraz Świętej Rodziny, zwany obrazem Matki Boskiej Osieckiej, który w 1691 roku, dekretem biskupa płockiego, został uznany za cudowny.
W 1823 roku obok kościoła zbudowano klasycystyczną dzwonnicę, która istnieje do dnia dzisiejszego. Jest to obiekt murowany z cegły, otynkowany, który został zbudowany na planie prostokąta z dwiema głębokimi arkadami zamkniętymi półkoliście. Nieopodal kościoła stoi murowana plebania w stylu klasycystycznym z 1839 roku.[1]
- Kościół w Strzygach pod wezwaniem św. Stanisława biskupa został wzniesiony w stylu gotyckim z kamienia polnego i cegły prawdopodobnie w II połowie XIV lub I połowie XV wieku. Świątynia była wielokrotnie przebudowywana. Około 1620 roku została dobudowana kaplica i kruchta północna.
W tym samym czasie nabudowano również wieżę kościelną z półkolistymi wnękami mieszczącymi podwójne okna. W roku 1773 został wybudowany chór muzyczny wsparty na trzech arkadach filarowych z koszowymi łukami, a w 1959 roku obiekt został powiększony o prezbiterium. Ołtarz główny późnobarokowy z elementami rokokowymi pochodzi z około połowy XVIII wieku. Zawiera rzeźby świętych Józefa i Kazimierza Królewicza oraz dwóch aniołów i główek puttów w zwieńczeniach. Obraz Przemienienie Pańskie znajduje się w środku zwieńczenia, na zasuwie jest obraz namalowany na desce przedstawiający Koronację Najświętszej Marii Panny. Natomiast w samym zwieńczeniu zlokalizowany jest owalny obraz przedstawiający św. Stanisława biskupa. Pozostałe dwa boczne ołtarze rokokowe pochodzą z około 3 ćwierci XVIII wieku. W lewym ołtarzu w zwieńczeniu znajduje się obraz św. Antoniego z Dzieciątkiem, w prawym Oko Opatrzności i św. Walenty.[2]
- W 2008 roku do rejestru zabytków została wpisana Kaplica grobowa rodziny Małkiewiczów znajdująca się na cmentarzu parafialnym w Strzygach. Kaplica została wzniesiona przez rodzinę Małkiewiczów w 1870 roku. Jest to obiekt murowany z cegły palonej w stylu gotyckim. Dach jest pokryty dachówką karpiówką. Wewnątrz budynku znajduje się mensa z krzyżem, a pod kaplicą groby.[3]
[1] M. Grzybowski, A. Mietz, J. Pakulski, M. Pawlak, Osiek Rypiński. Dzieje parafii w gminy, Osiek Rypiński – Toruń 1994, s. 75 – 114.
[2] P. Gałkowski, K. Grążawski, Strzygi w ziemi dobrzyńskiej, Brodnica-Osiek-Rypin 2006, s. 168 – 170.
[3] Ibidem, s. 262.
